Czym jest Autyzm

Zacznijmy od tego że autyzm nie jest chorobą, jest zaburzeniem rozwoju, co oznacza że mózg takich osób pracuje w niestandardowy sposób ponieważ cała ścieżka rozwoju jest inna od standardowej. Diagnozuje się go u około 1 na 100 dzieci w Europie i występuje częściej u chłopców niż u dziewczynek.

Klasyfikacja

W poprzedniej klasyfikacji Światowej Organizacji Zdrowia (ICD-10) rozróżnialiśmy autyzm dziecięcy, autyzm atypowy oraz zespół Aspergera¹ natomiast w najnowszej klasyfikacji ICD-11 wyróżniono zaburzenie ze spektrum autyzmu, które charakteryzuje się utrzymującymi się deficytami w zakresie interakcji społecznych, pewnymi powtarzalnymi wzorcami zachowań oraz występowaniem zainteresowań lub działań, które są nietypowe w stosunku do wieku jednostki oraz kontekstu kulturowego².

Czym się charakteryzuje

Autyzm jest zaburzeniem rozwoju, które rozumiemy w kategorii spektrum. Oznacza to że każda osoba znajdująca się na spektrum funkcjonuje trochę w inny sposób.

Wymagania diagnostyczne wg. Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11):

• Utrzymujące się deficyty w inicjowaniu i podtrzymywaniu komunikacji społecznej oraz wzajemnych interakcji społecznych, które wykraczają poza oczekiwany zakres typowego funkcjonowania, biorąc pod uwagę wiek jednostki i poziom jej rozwoju intelektualnego. Specyficzne objawy tych deficytów różnią się w zależności od wieku, zdolności werbalnych i intelektualnych oraz nasilenia zaburzeń.
• Trwałe, ograniczone, powtarzające się i nieelastyczne wzorce zachowań, zainteresowań lub działań, które są wyraźnie nietypowe lub nadmierne w stosunku do wieku jednostki i kontekstu społeczno-kulturowego
• Początek zaburzenia ma miejsce w okresie rozwojowym, zwykle we wczesnym dzieciństwie, ale charakterystyczne objawy mogą ujawnić się w pełni dopiero później, gdy wymagania społeczne przekraczają ograniczone możliwości
• Objawy powodują znaczne upośledzenie w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, edukacyjnym, zawodowym lub w innych ważnych obszarach funkcjonowania. Niektóre osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu są w stanie funkcjonować adekwatnie w wielu kontekstach dzięki wyjątkowemu wysiłkowi, tak, że ich deficyty mogą nie być widoczne dla innych. W takich przypadkach nadal właściwa jest diagnoza ze spektrum ²

Czym jest triada autyzmu i o co w niej chodzi?

Triada autyzmu to charakterystyczny wzorzec występujących objawów. Termin pochodzi od dr Lorny Wing oraz dr Judith Gould, które w latach 70. XX wieku badały zachowania społeczne wśród dzieci. Wyodrębniły one pewne specyficzne cechy występujące u dzieci z autyzmem i nazwały je triadą zaburzeń. Triada ta obejmuje:

• problemy w naprzemiennych interakcjach społecznych, wynikające z nieprawidłowości w rozwoju społecznym
• problemy w komunikacji
• obecność powtarzalnych sztywnych wzorców zachowania, aktywności i zainteresowań

Przyczyny autyzmu

Choć dokładne przyczyny autyzmu nie są jeszcze poznane, a wyniki badań wskazują na to, że nie istnieje jedna konkretna przyczyna, to możemy wyróżnić szereg czynników przyczyniających się do wystąpienia spektrum autyzmu, m.in.:

• mutacje genetyczne
• niektóre choroby genetyczne
• niska waga urodzeniowa
• wyższy wiek rodziców
• ciąże mnogie (bliżniaki)
• niektóre choroby i leki przyjmowane przez kobiety w ciąży
• Zespół łamliwego chromosomu X ⁴⁵

Związek ze szczepieniami

Lęk mogą budzić doniesienia o rzekomym związku szczepień z występowaniem autyzmu, jednakże te przypuszczenia są fałszywe, a badania przeprowadzone w celu analizy związku pomiędzy szczepieniami a autyzmem wykazały jego brak. To błędne przekonanie ma swój początek w publikacji Andrewa Wakefielda, który 28 lutego 1998 r. opublikował na łamach prestiżowego pisma „The Lancet” wyniki swoich badań 12 dzieci, u których rzekomo szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) wywołało szczególny rodzaj autyzmu powiązany z zaburzeniami przewodu pokarmowego. Jednakże obecnie artykuł jest usunięty, a Wakefield został pozbawiony prawa do wykonywania zawodu przez brytyjski General Medical Council. Były już lekarz został oskarżony o liczne fałszerstwa w związku ze swoimi badaniami, o niepotrzebne narażanie życia dzieci, które brały w nich udział, o zatajanie faktów dotyczących historii chorób pacjentów, tak aby znaleźć uzasadnienie dla swojej tezy o odkryciu nowego zespołu klinicznego, o nieetyczne działania, o podważanie zaufania do zawodu lekarza i wiele więcej.

1. World Health Organization. (2016). International statistical classification of diseases and related health problems (10th ed.). https://icd.who.int/browse10/2016/en ↩︎
2. World Health Organization. (2019). International statistical classification of diseases and related health problems (11th ed.). https://icd.who.int/ ↩︎
3. World Health Organization. (2019). International statistical classification of diseases and related health problems (11th ed.). https://icd.who.int/ ↩︎
4. Miles, J. H. (2011). Autism spectrum disorders-A genetics review. In Genetics in Medicine (Vol. 13, Issue 4, pp. 278–294). Nature Publishing Group. ↩︎
5. Krumm, N., O’Roak, B. J., Shendure, J., & Eichler, E. E. (2014). A de novo convergence of autism genetics and molecular neuroscience. In Trends in Neurosciences (Vol. 37, Issue 2, pp. 95–105). Elsevier Current Trends. https://doi.org/10.1016/j.tins.2013.11.005 ↩︎