Czym jest EMDR?

Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocesing) czyli terapia odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych jest metodą psychoterapii, która łączy w sobie elementy wielu podejść psychoterapeutycznych, jednakże nie wymaga ani szczegółowej narracji traumatycznego wydarzenia, ani prac domowych.

Jak działa?

Nowatorskim elementem EMDR jest bazowanie na naturalnej zdolności, jaką posiada nasz mózg, a która pozwala na leczenie urazów psychicznych. Większość trudnych dla psychiki wydarzeń „goi się”, czy też mówiąc językiem terapii EMDR – przetwarza się sama. Proces ten polega na komunikacji pomiędzy ciałem migdałowatym, hipokampem a korą przedczołową. Ciało migdałowate odpowiada za sygnał alarmowy w momencie stresujących wydarzeń oraz odgrywa kluczową rolę w tworzeniu i przechowywaniu wspomnień emocjonalnych, hipokamp pomaga w procesie uczenia się, zawiera wspomnienia o bezpieczeństwie i niebezpieczeństwie, a kora przedczołowa analizuje i kontroluje zachowanie, emocje oraz umożliwia poznawcze przetworzenie danego wspomnienia i nadaje mu kontekst czasowy.
Przetwarzanie informacji powinno prowadzić nasz mózg w stronę takiego rozwiązania, które będzie dla nas zarówno zdrowe, jak i adaptacyjne. Jeśli jednak proces ten zostanie zablokowany i pojawią się nieadaptacyjnie przetworzone informacje dotyczące określonego wydarzenia może pogorszyć się nasza jakość życia. Reakcje na stres, takie jak walka, ucieczka czy zamrożenie, są częścią naszych naturalnych instynktów, które mają nas chronić i pozwalać nam przetrwać. Wszystko jest w porządku, kiedy te reakcje uruchamiają się adekwatnie do sytuacji – czyli w chwili, gdy przeżywamy duży stres. Problemy zaczynają się wtedy, gdy tego rodzaju reakcje pojawiają się, gdy stres nie jest aż tak silny, ale reakcja na ten stres jest nieadekwatnie intensywna. Nadmiar negatywnych myśli czy emocji może sugerować że wystąpiła jakaś blokada w procesie przetwarzania wcześniejszych trudnych doświadczeń. Terapia EMDR pomaga mózgowi przetworzyć trudne wspomnienia, „przenosząc” je do kory przedczołowej, tym samym pozwalając na wznowienie normalnego procesu „gojenia się” psychicznych ran.

Dla kogo?

Terapia EMDR jest na tyle uniwersalna, iż może być adresowana do bardzo różnych grup pacjentów, niezależnie od ich wieku czy stanu fizycznego. Możemy wykorzystywać ją pomagając zarówno małym dzieciom jak i osobom starszym, osobom fizycznie zdrowym jak i chorym, np. onkologicznie czy chorym na Alzheimera. Innym ważnym aspektem szerokiego spektrum oddziaływań terapii EMDR, jest jej zastosowanie wobec różnego rodzaju problemów m.in. zespołu stresu pourazowego (PTSD), zaburzeń nastroju, zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania, uzależnień od substancji psychoaktywnych, zaburzeń osobowości, dysocjacyjnych i wielu innych.

Czy jest to sprawdzona metoda?

Obecnie terapia EMDR jest rekomendowana przez WHO, Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i Psychologiczne oraz Międzynarodową Organizację Stresu Traumatycznego jako skuteczna metoda leczenia stresu pourazowego.

Terapia EMDR to terapia ustrukturyzowana i oparta na badaniach naukowych. W praktyce oznacza to, że terapeuta EMDR w swojej pracy posługuje się przebadanymi naukowo protokołami, stworzonymi do pracy z określonymi problemami pacjenta. Jednak to, co wielu terapeutów EMDR podkreśla – oprócz wiedzy, jaki konkretnie protokół zastosować, kluczowa jest rozmowa z pacjentem i zrozumienie, dlaczego dany problem występuje.¹

1. Strona internetowa Polskiego Towarzystwa Terapii EMDR, Dostęp: 01.07.2024, https://emdr.org.pl/o-emdr/ ↩︎